Biotaludtegel

Rethink Materials: beton waar het moet, natuurpositief waar het kan

  • duurzaam-bouwen
  • klimaatadaptief

In Nederland wordt erosie op schuine aardwallen nog vaak voorkomen met fossiele materialen zoals kunststof honingraatmatten, geotextiel of betontegels. Deze producten laten afval achter in de bodem, hebben een hoge CO₂-voetafdruk en dragen niet bij aan biodiversiteit. Tegelijkertijd is er juist grote behoefte aan duurzamere oplossingen die de bodem sterk houden én een lagere impact op ons klimaat hebben. Omlab bedacht een natuurlijke oplossing: de Biotaludtegel.

Een natuurpositief alternatief
De 3D-geprinte Biotaludtegel van Omlab is een volledig biobased en circulaire oplossing voor erosiebescherming. De tegel bestaat uit grondstoffen uit de (afval)waterwaterzuivering, zoals cellulose en calciet. Door deze reststroom te combineren met andere natuurlijke ingrediënten die al in omloop zijn, ontstaat een tegel die niet alleen de helling verstevigt maar ook het bodemleven verrijkt. Het mengsel van de tegel wordt afgestemd op de gesteldheid van de lokale bodem. Hierdoor komen er tijdens de afbraak van de tegel precies de juiste stoffen vrij die de bodem nodig heeft.

In de eerste fase na plaatsing zorgt de vorm en structuur van de tegel voor stabiliteit. De aarde wordt vastgehouden, zodat het ingezaaide zadenmengsel de kans krijgt om te ontkiemen. Naarmate de tegel biologisch afbreekt, nemen plantenwortels de verstevigende functie over. Wat overblijft is een groene, stevige helling zónder fossiele materialen. Zo vormt de Biotaludtegel een natuurpositief alternatief voor beton en geotextiel.

Een natuurpositief alternatief
De 3D-geprinte Biotaludtegel van Omlab is een volledig biobased en circulaire oplossing voor erosiebescherming. De tegel bestaat uit grondstoffen uit de (afval)waterwaterzuivering, zoals cellulose en calciet. Door deze reststroom te combineren met andere natuurlijke ingrediënten die al in omloop zijn, ontstaat een tegel die niet alleen de helling verstevigt maar ook het bodemleven verrijkt. Het mengsel van de tegel wordt afgestemd op de gesteldheid van de lokale bodem. Hierdoor komen er tijdens de afbraak van de tegel precies de juiste stoffen vrij die de bodem nodig heeft.

In de eerste fase na plaatsing zorgt de vorm en structuur van de tegel voor stabiliteit. De aarde wordt vastgehouden, zodat het ingezaaide zadenmengsel de kans krijgt om te ontkiemen. Naarmate de tegel biologisch afbreekt, nemen plantenwortels de verstevigende functie over. Wat overblijft is een groene, stevige helling zónder fossiele materialen. Zo vormt de Biotaludtegel een natuurpositief alternatief voor beton en geotextiel.

Testen op The Green Village
De taludtegel is nu voor het eerst in een echte aardwal te vinden op The Green Village. Tijdens de aanleg werd er al veel geleerd over het plaatsen van de tegels. Nu onderzoekt Omlab samen met haar partners hoe erosiebeschermend de tegel is en hoe goed en snel het wortelnetwerk van de planten zal groeien. Gedurende twee jaar worden bodemmonsters genomen om inzicht te krijgen in het effect van de afbraak van de tegel op de biologische gesteldheid van de bodem.

Circulariteit en grootschalige toepassingen
De ketenpartners die betrokken zijn bij de ontwikkeling van de biotaludtegeld hebben zich verenigd onder de noemer ‘Rethink Materials for Infranature’. Zij hopen aan te tonen dat bij het versterken van een aardwal verharding kan samengaan met natuurlijke vergroening. De natuur bouwt mee, dankzij de bodemanalyse en het specifieke materiaalmengsel en ontwerp. Industriële opschaling met robotprinters is een belangrijk impactdoel van de samenwerking, net als de aanleg door de aannemer op dé bouwtestlocatie die Green Village is. Het waterschap denkt als mogelijke launching customer mee over kansen en dilemma’s en de business case.

Zo zijn drempels voor grootschalige toepassing, zoals knelpunten in wet- en regelgeving, in kaart gebracht. Om deze belemmeringen te begrijpen én de markt te verkennen, worden potentiële eindgebruikers vroeg bij het traject betrokken.

Zodra de tegel doorontwikkeld, getest en op te schalen is, ziet Omlab de taludtegel als een voorbode voor andere bouwproducten volgens het principe ‘beton waar het moet, natuurpositief waar het kan’.

Dit project is een samenwerking tussen Omlab, The Green Village, Soil Vision, Bouwlab & Neolithic en in nauwe samenwerking met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK), Van Gelder Groep en regisseur Noorderwind.

Dit project wordt uitgevoerd onder de subsidie Circulaire Ketenprojecten van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Dit project mede mogelijk gemaakt door Kansen voor West – Voucherregeling fieldlabs TU Delft Campus, en is medefinancierd door de Europese Unie.

Hannah Sorgedrager

Hannah Sorgedrager

Projectmanager klimaatadaptatie
NIEUWSBRIEF