Van wol tot wand

Schapenwol is een ontzettend waardevol materiaal, maar in Nederland wordt het vaak gezien als reststroom. Zonde, vindt Mirthe Snoek van Hollands Wol Collectief. Daarom verwerken zij Nederlands wol tot hoogwaardige, biobased toepassingen. Het afgelopen jaar testten zij hun wollen wandbekleding in het Office Lab.

Behangen en bevuilen

Dankzij donateurs van de campagne ‘Word vriend van The Green Village’ kon het Hollands Wol Collectief hun innovatieve wollen behang in de praktijk testen. In het Office Lab – het kantoor op The Green Village waar dagelijks wordt gewerkt – onderzochten ze hoe het product zich gedraagt bij bevestiging, gebruik en onderhoud.

Het leren begon al bij het aanbrengen van het behang, vertelt Mirthe: “We begonnen met losmaakbare tape, zodat het behang later eenvoudig te verwijderen zou zijn. Maar dat liet snel los. Uiteindelijk zijn we overgestapt op ouderwets aardappelbehangplak, en dat werkte gelukkig goed!”

Om het zelfreinigende vermogen van de wollen wand te testen, kregen de Vrienden van The Green Village een unieke kans: de wand besmeuren met koffie, wijn en andere vloeistoffen. Het werd niet alleen leuk, maar ook heel leerzaam. Het deppen van vlekken werkte redelijk, maar het oppervlak begon wel sneller te pluizen.

Op basis van deze inzichten paste Hollands Wol Collectief het productieproces aan. Dit leidde tot een beter ontwerp van compacter vilt met minder pluis en minder zichtbare naden. Daarnaast loopt er een onderzoek van studenten van Bouwfysica in de Praktijk van verschillende hogescholen (HHS, HAN, Avans en HR), waarbij wordt gekeken naar brandklasse, geluidsabsorptie en verkleuring onder invloed van licht. Ook de conclusies van dit onderzoek worden meegenomen in het vervolg.

Van testen naar toepassen

Veel partijen zijn enthousiast over het product. In het Office Lab zijn de werkplekken naast de warme, akoestische wollenwand ook vaak als eerste bezet.

Maar er zijn nog uitdagingen. Mirthe legt uit: “Wol is van nature brandwerend, maar om op de interieurmarkt door te breken moeten we voldoen aan strenge brandklasse-eisen. Daar werken we hard aan.” Ook is volgens Mirthe voor de wetgeving een belangrijke rol weggelegd: “Het zou enorm helpen als de Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) verder wordt ontwikkeld. Die wet verplicht producenten om verantwoordelijkheid te nemen voor de hele levenscyclus van hun producten. Zolang vervuilende producenten niet worden aangesproken, is er geen gelijk speelveld.” De wollen wand past daar mooi bij, omdat wol een circulaire oplossing is: het groeit elk jaar opnieuw en kan na gebruik volledig worden gecomposteerd als bodemverbeteraar.

Al is het de afgelopen jaren flink verbeterd, de misvattingen over wol zijn de wereld nog niet uit. Wol wordt vaak nog steeds als reststroom gezien, merkt Mirthe: “Wanneer mensen denken dat het enkel een reststroom is, vinden ze het product vaak te duur. Maar wol is juist een hoogwaardig materiaal, en er zit een intensief proces achter om ruwe wol om te zetten in iets moois zoals vilt.”

Het nieuwe Designvilt op basis van de resultaten van de experimenten op The Green Village is al verkrijgbaar. Mirthe doet graag een oproep aan architecten: “Het wollen Designvilt is veelzijdig en naar eigen smaak toe te passen.” Bij het kantoor van SLA architecten wordt het bijvoorbeeld gebruikt voor akoestische wandpanelen.